‘Tussen licht en lucht’ van Typhoon

Afgelopen november kondigde Typhoon aan twee concerten te geven om zijn twintig jaar als muzikale artiest te vieren. De afgelopen jaren heeft Typhoon een aantal hits gehad, zoals ‘Surfen’, ‘Hemel valt’, en ‘Zandloper’. Tijdens het schrijven van academische papers en deadlines, maar ook tijdens creatief schrijven, heb ik echter ook nog altijd liederen van zijn eerste album als ‘Zendeghi’, ‘Drieluik’ en ‘Vlieger’ opstaan vanwege het fijne mystieke geluid waardoor ik me goed kan concentreren. Ik heb voor deze Vooys Luistert besloten om, iets wat ik maar al te graag doe, de classics te opnieuw te beluisteren. Het hele eerste album van Typhoon, Tussen licht en lucht, heb ik opnieuw afgespeeld in mijn oortjes.

Het album van Typhoon bestaat uit 16 nummers en is in totaal 55 minuten en 47 seconden. Op het album staan featurings van onder andere Rico, Sticks, Giovanca, Neske Beks en Blaxtar. De nummers zijn qua geluid heel fijn om naar te luisteren. Er zijn vermoedelijk invloeden van onder andere neosoul en funk. Uiteraard wordt de taal goed ingezet en worden er fijne en creatieve ritmes bedacht, zoals het refrein van ‘Los Zand’. Hoewel het album uitkwam in 2007 zijn bepaalde uitspraken nog steeds relevant: ‘Het is zomer in de lente’; ‘Natuurlijk hou ik er rekening mee, maar ik hou mijn auto’. Sommige zinnen hebben een bijbetekenis gekregen zo’n vijftien jaar later. ‘Nog even en ze heffen tol als je naar buiten gaat.’

Een van de zinnen die de tekst van het album typeert is de uitspraak: ‘Geen fabels maar parabels / uit het hof van reality checks’. Door heel het album worden er metaforische en parabelachtige uitspraken gedaan die vaak een emotionele waarheid in zich houden. ‘Je ziet geen kapitein dansen het moment dat zijn boot zinkt’; ‘In dit hotel is het leven geordend’, ‘Bomen vertellen niets, tenzij je je richt op de wortels’. Een van de liederen bespreekt zelfs de maatschappij op een kritische wijze en presenteert de wereld als een hotel.

Typhoon is zich er dan ook van bewust dat niet elke luisteraar hem zal begrijpen, met de parabels en de filosofisch geïnspireerde muziektekst. ‘Vind je het vaag zoals ik praat? Je hoeft niet te luisteren’, zegt hij op het nummer Sprokkeldagen.

Het album beweegt continu tussen maatschappelijk en persoonlijk. Zo is er bijvoorbeeld een constant zoeken naar de definitie en afbakening van zijn ‘ik’: ‘Ik ga terug naar mijn oorsprong’; ‘ik ben jou he’. Bij dit definiëren van het ‘ik’ en hoe het zich in de wereld bevindt kan er sprake zijn van ongemak: ‘Zo niet mij, maar toch ben ik het’; ‘Vader tijd kent me niet, hoewel ik met hem worstel’; ‘ik ben het grootste gevaar wat ik kan verwachten’. Maar naast de vele persoonlijke uitspraken is er hier en daar ook rauwe kritiek op de maatschappij. ‘Kids komen ter wereld en worden ziet gehouden met een rammelaar en televisie. Brainswash voor beginners’; ‘geweten klaagt als het gaat over Afrika. Beroofd, geplunderd en autonoom verklaard.’

Typhoon was ook duidelijk geïnspireerd door postmodern gedachtegoed. Er is bijvoorbeeld het besef dat er geen objectieve waarheid is. ‘Of, is dat het niet? Het is gewoon een kwestie van perspectief.’ Ook wordt er veel gereflecteerd op taal: ‘De energie is eerlijk en simpel, jammer dat we woorden gebruiken als communicatiemiddel’; ‘Waar woorden eindigen begint mijn muziek’; ‘woorden beperken mijn gedachten, maar het is goed zo’. Sommige van dit soort uitspraken zijn weliswaar cliché (was het ook al cliché in 2007?) maar Typhoon verklaart zelf op het nummer Zendeghi: ‘Ik heb nooit in clichés willen schrijven. Het is eerder een bevestiging, echt ik begrijp ze’.

Uiteraard zijn er veel mooie en eerlijke momenten op het album. Een zin die mij het meest geraakt heeft is ‘Eenzaamheid is een idee, voor mij is het wel een feit’. In dit laatpostmoderne tijdperk interpreteren we zaken als liefde, (on)geluk en tijd als een construct. Hoewel het een construct kan zijn, kan het in ervaring alsnog een feit zijn. Erken de eenzaamheid. Erken het (on)geluk. Erken het verdriet.

Hoewel taal inderdaad onze gedachten kan beperken, ben ik toch dankbaar dat Typhoon op dit eerste album, en alle albums daarna, zich zo eerlijk en kwetsbaar naar de luisteraar opstelt. Typhoon heeft gelijk in het feit dat de luisteraar niet hoeft te luisteren, maar ik ben blij dat ik dit album opnieuw geluisterd heb en raad het anderen ook aan.